Jullie zullen zeggen “allee een tweede
deel over dat protest?” JA! Een tweede deel. Ik zal jullie ook meteen zeggen
waarom. Nog nooit hebben we over de wereld zoveel “vreedzame” protesten gehad
dan nu, toch moet ik zeggen dat deze protesten wel de meest rare protesten o.i.
zijn. Na het protest van vorige week in Nederland zagen we gisteren (zondag 7
juni 2020) ook protesten in Vlaanderen en Brussel. In Vlaanderen zagen we
protesten in Oostende, Gent en Antwerpen maar naast Vlaanderen waren er ook
protesten in Brussel. De protesten in België waren tegen racisme en het
politiegeweld over de hele wereld en hier in België, de zin “Black lives
matter” hoorde we in deze Vlaamse steden en Brussel. In België is het voor het
moment ook zo dat bepaalde politieke jongeren partijen eisen dat de
standbeelden van Leopold II worden verwijderd uit het straatbeeld net als de
alle straten, pleinen, bruggen, tunnels,… met zijn naam in veranderd worden. Ik
vond het wel interessant om over de protesten in België nog een blog te schrijven.
Koning der Belgen – Leopold II
 |
| Conferentie van Berlijn |
Laten we
eens even dieper ingaan op wie Leopold II was en wat hij allemaal gedaan heeft.
Op 9 april 1835 Leopold II geboren te Brussel, 30 jaar later (17 december 1865)
werd hij dan koning na de dood van zijn vader Leopold I. In de conferentie van
Berlijn (1884-1885) het de koning zijn zinnen gezet op een kolonie. De
Conferentie van Berlijn was een bijeenkomst van 15 Europese landen en de
Verenigde Staten. In de Conferentie werden er ook afspraken gemaakt, één van de
afspraken was dat het staatshoofd er moet op toezien dat de levens van de
inheemse bevolking verbeterd werd. Maar je kan het waarschijnlijk wel al raden,
Leopold II legde de afspraken gewoon naast zich neer. In 1885 stemde het
Belgische Parlement dat Leopold II ook staatshoofd werd van de Congostaat. Nu
was Leopold II “eigenaar” van de Congo-vrijstaat, hij ziet het grondgebied
zelfs als een privébezit en wil er zich er dan ook meegaan verrijken. De koning
startte om te beginnen een handel in Ivoor, in een latere fase ging hij over
tot het verhandelen van rubber. De inheemse bevolking waren de slaven die op de
plantages moesten werken en de blanke Belgen keken daar op toe of dit wel
allemaal goed en volgens de koning zijn regels verliep. De inheemse bevolking
van Congo moet dit in slechte en gruwelijke omstandigheden doen. Congolezen zij
met als gevolg dan ook het slachtoffer geworden van ziekte, ontbering,
verkrachting, afhakken van handen tot zelf
Weg of blijven?
 |
| De afgezaagde hand |
Al vele
jaren stelt zich meer en meer de vraag of het effectief wel nodig is dat er
standbeelden en portretten zijn van Leopold II. Past dit nog in onze huidige
samenleving? Er zijn al enkele Vlaamse steden die het heft in eigen handen
hebben genomen zo zien we dat de stad Ekeren een standbeeld van Leopold II
hebben veranderd in een infobord, dit gebeurde in 2018. In 2019 zien we dat
Kortrijk de Leopold II-laan veranderd van naam. Tot slot verwijderde het
stadsbestuur van Vilvoorde in 2020 het schilderij van Leopold II uit hun
feestzaal in het stadhuis. Daarnaast stellen we ook vast dat meer en meer
standbeelden besmeurd worden. Voorbeelden hiervan kunnen we in vele steden over
Vlaanderen terugvinden, daar worden de standbeelden namelijk besmeurd met rode
verf. Dit verwijst natuurlijk naar de daden die Leopold II heeft verricht in
Congo. Meer dan 15 jaar geleden verdween er zelfs een hand van één van de
standbeelden, meer bepaald een hand van het standbeeld die in Oostende staat.
Dit gebeurde tijdens een protest in 2004 van de actiegroep “De Stoeten
Ostendenoare”. Piet Wittevrongel -toevallig ook een Blankenbergenaar – en lid
van de actiegroep verscheen in 2019 met de afgekapte hand in de media.
Opvallend is dat de actiegroep de hand enkel maar wil teruggeven als het
koningshuis zijn excuses aanbiedt voor de koloniaal verleden.
De
politiek is zeer stil rond deze vraagstelling om de standbeelden te laten
verwijderen. Wel heeft B. Tommelein (burgemeester van Oostende) wel al gezegd
dat hij deze niet zal laten verwijderen. Verder zijn er ook historisch die
zeggen dat het geen nut heeft om de delen uit de geschiedenis te wissen, want
je helpt er niemand mee.
Wat de
standbeelden betreft ben ik persoonlijk niet voor de verwijdering van de
beelden. De geschiedenis kan je niet zomaar in de prullenbak gooien.
Geschiedenis moeten we zien als iets waar we uit kunnen leren. Het is misschien
niet slecht om de standbeelden in te richten als een soort van info plaats over
de geschiedenis. Het is zo dat vele burgers niet weten wat er allemaal gebeurt
is in de regeerperiode van Leopold II. Daarom zou het geen slecht idee om een
infobord bij de standbeelden te plaatsen dit kan je dan ook altijd aanvullen
met een modern kunstwerk die dan ter nagedachtenis is voor de gevallen
slachtoffers. Wat de straatnamen betreft moet het volgens mij wel lukken om
zoveel als mogelijk straten te veranderen van naam. Misschien kunnen we de
straten waar nu een bordje Leopold II-laan hangt veranderen in N. Mandela-laan
of M.L. King-laan of wat dacht je van de Floyd-laan? Het is stof die ons aanzet
tot denken maar laat ons steeds kritisch zijn.
Protesten in België
 |
| Luchtfoto protest Brussel |
Nu we dit
allemaal weten over onze voormalige koning kunnen we nu eens wat dieper ingaan
op de protesten van afgelopen zondag. Dat men protesteert voor gelijke rechten
is een goed gegeven, maar ik stel mij openlijk de vraag of het wel goed is om
nu met tienduizenden mensen op straat te komen. We zitten nog altijd in het midden
van een crisis, namelijk de coronacrisis. Dit is een crisis waarbij een virus
rapper circuleert dan wat er ook maar bestaat. We hebben net een zware piek
achter de rug, een piek waar het zorgpersoneel een zware tijd heeft geleden.
Ziekenhuizen kwamen aan hun plafond te zitten. Iedereen zat thuis en iedereen
was bang. Er werd opgeroepen om de curve aftevlakken. Nu zijn we zijn we twee
en een halve maand verder, maatregelen worden versoepeld en er gebeuren
mensonwaardige acties in de Verenigde Staten, dus komen er een massa aan mensen
op straat. Het is goed dat men wil opkomen voor de rechten van de mens maar is
dit het juiste moment. In ons Belgenland sterven er op vandaag nog steeds
mensen ten gevolge van de epidemie. Desondanks dit feit komen ze toch op
straat. Persoonlijk vind ik dit zeer onverantwoord. Wat ik nog erger vind is
dat de mensen die het meeste opriepen om thuis te blijven, niet naar lock
down-feestjes te gaan en zeker niet af te spreken met je vrienden NU wel
oproepen om te gaan protesteren, straffer nog er zijn er zelfs die mee zijn
gaan protesteren. Is het samenhokken op een plein waar er al 9.999 mensen staan
dan minder erg dan een lock down-feestje? Of is dat plein dan minder gevaarlijk
voor infecties? Moest dat zo zijn waarom zijn we dan niet meteen met z’n allen
naar daar gegaan? Dan waren er toch niet zoveel doden? Het protesteren op
pleinen en in straten in deze tijden is een messteek in de rug bij zij die
vechten of de strijd verloren hebben tegen de epidemie. Massa bijeenkomsten zijn
verboden in ons land, gaat men nu ook iedereen die is gaan protesteren een
sanctie opleggen? Dit zal men waarschijnlijk niet doen want anders zou de
Belgische staat misschien wel een proces aan zijn been hebben wegens de
schending van de vrije meningsuiting. Virologen houden enerzijds hun hart vast
en anderzijds zijn bang voor de gevolgen door het gedrag van de duizenden
mensen die zijn gaan samenhokken op de pleinen over verschillende steden in
Vlaanderen. Had men nu niet iets kunnen bedenken zoals de acties die men deed
om de zorg te steunen? Zoals een bepaald kleur van doek buiten te hangen.
Misschien had men daar eens even moeten over nadenken. Het zou toch gemakkelijk
te organiseren zijn?
Besluit
Protesteren
moet kunnen, maar niet in tijden dat er een zware gezondheidscrisis het land in
zijn greep heeft. Men mag zijn mening uiten maar wees creatief. Denk ook na
over een manier om niet zomaar de geschiedenis in de prullenbak te smijten, we
kunnen dit niet zomaar doen. Buiten de gruwel van koning Leopold II zijn er nog
vele andere gruwelijke zaken gebeurt, denk maar aan de aanslagen, wereld oorlog
II,… . Onze geschiedenis zit vol met gruwelijke dingen, maar het is net uit die
delen dat we dienen te leren hoe het niet moet. Koppel aan iets negatiefs, iets
positiefs maar vernietig het niet. Je komt met vernietiging geen stap verder,
sterker nog als je bepaalde delen van de geschiedenis verwijderd dan verwijder
je ook kennis. Kennis die we kunnen gebruiken om te schrijven aan een nieuwe
samenleving, een samenleving waar er meer eensgezindheid is. Enkel zo’n
samenleving kunnen we creëren door te leren uit de kennis van het verleden. Leren
uit de fouten die de mensheid heeft gemaakt.
Bronnen:
De Belgische monarchie. 2020. Koning
Leopold II. Geraadpleegd via: https://www.monarchie.be/nl/koninklijke-familie/geschiedenis/koning-leopold-ii
Els Van Heuverzwyn. 22 februari 2019.
Vermiste afgehakte hand van Leopold II-monument duikt op in Gent, maar
verdwijnt nu weer naar een geheime locatie.
Geraadpleegd via:
https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2019/02/22/vermist-hand-duikt-op-in-gent/
Kathleen Heylen. 5 juni 2020.
Controverse over standbeelden van Leopold II: waarom is de Belgische koning zo
omstreden. Geraadpleegd via:
https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2020/06/05/leopold-ii-portret-en-controverse/
Liselotte De Groote. 18 februari 2020.
Schilderij van Leopold II verdwijnt uit gemeentehuis Vilvoorde: "We
vergeten de geschiedenis absoluut niet". Geraadpleegd via:
https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2020/02/18/schilderij-van-leopold-ii-weg-uit-gemeentehuis-vilvoorde/
Nico Teirlinck. 25 november 2019.
Standbeeld van Leopold II in Gentse Zuidpark opnieuw besmeurd. Geraadpleegd
via:
https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2018/11/25/standbeeld-leopold-ii-opnieuw-besmeurd/
Veerle Deblauwe. 19 november 2019.
Kortrijk schaft Cyriel Verschaeve-straat en LeopoldII-laan af. Geraadpleegd
via:
https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2019/11/19/kortrijk-schaft-cyriel-verschaevestraat-en-leopold-ii-laan-af/
VRT nieuws. 17 augustus 2018.
Controversieel standbeeld Leopold II in Ekeren heeft nu infobord. Geraadpleegd
via:
https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2018/08/17/controversieel-standbeeld-leopold-ii-in-ekeren-heeft-nu-infobord/
Wikipedia. 8 juni 2020. Leopold II van
België. Geraadpleegd via:
https://nl.wikipedia.org/wiki/Leopold_II_van_Belgi%C3%AB
Geen opmerkingen:
Een reactie posten