In de geschiedenis zeker rond de periode van
Daens zien we dat het volgen van onderwijs hoofdzakelijk voor de rijkere
bevolking was weg gelegd. Het in gaan van de leerplicht en het verbod op
kinderarbeid is er maar laat gekomen (gedetailleerd uitwerken)
Onlangs las ik een artikel van de VRT
"verwijzing schrijver" zegt: 'wat ik nu wil wensen, is een beetje
extra geld. Zodat we nog wat eten kunnen kopen'. Deze zin komt uit de mond van
Dylan. Dylan is een jongen die in een kwetsbaar gezin leeft. Hij zit in het
eerste middelbaar en is bang dat hij zijn jaar opnieuw moet doen. Hoe komt dat?
Het coronavirus!
Probleemstelling
Door de crisis waar we ons nu in bevinden en
mede door de ommezwaai van fysiek naar online- onderwijs heeft Dylan een zware
achterstand opgelopen. Hoe dat komt? Hij had namelijk wel een oude computer
thuis maar die werkte niet naar behoren. Zijn vader gaat wel werken maar is
even technisch werkloos geweest waardoor er minder geld in het laadje kwam.
Gelukkig is er door een buurtwerking al rap een oplossing gekomen en kan Dylan
gebruik maken van een laptop die wel al sneller is. Al vreest hij dat het schip
alreeds gezonken is. Gewoon op vlak van onderwijs zien we al dat wie genoeg
bestaansmiddelen ter beschikking heeft zich voldoende goed kan inzetten voor
onderwijs te volgen, wie nu natuurlijk wat krap bij kas zit heeft het daar wat
moeilijker mee. De kloof tussen rijk en arm wordt door deze crisis alleen maar
groter dan dat deze al was. Hoe gaan we dit probleem oplossen? Hoe zorgen we
ervoor dat kinderen uit een kwetsbare omgeving terug mee zijn met de gegeven
leerstof? Want zittenblijven geeft dan toch ook een grote financiële impact op
het gezin van 6 broers, 1 zus en de mama en papa? Men gaat nu een zomerschool
organiseren vanuit de overheid. Ik denk niet dat dit voldoende zal zijn om een
leerachterstand van meer dan een maand nieuwe leerstof in te halen.
Evalueren
Op wat zullen de scholen zich in godsnaam
baseren om leerling x door te laten en leerling y niet? Op basis van de
behaalde resultaten van de Kerstexamens? Dit zou een zeer slecht beeld geven.
Sommige leerlingen hadden zich misschien net herpakt en wilde er nu echt voor
gaan maar konden zich niet bewijzen door de crisis. Of zouden ze zich baseren
op de gemaakte taken in de lockdown periode? Maar hoe ga je dan gaan evalueren
bij kinderen waarvan er in de eerste weken geen laptop of internet verbinding
in huis was? Straffer nog, hoe evalueren bij kinderen en jongeren die tot op
heden nog geen laptop hebben. Ik heb ondertussen al veel verhalen gehoord
omtrent de basis die de school zal gebruiken om iemqnds zoon of dochter over te
laten.
Persoonlijk denk ik dat we na deze crisis een
paar nieuwe verhaal lijnen gaan moeten schrijven omtrent het onderwijs en hoe
we de leerkloof zullen dichten. Ook zonder de coronacrisis is er een kloof waar
men maar niet over kan.
Graag geef ik jullie mee wat ik in mijn
postcorona onderwijsplan zou zetten:
1. uitgebreid onderzoek doen naar de
tekortkomingen bij kwetsbare gezinnen:
·
Is het gezin in het bezit van een goed werkende
laptop?
·
Is er een wifi verbinding in huis van deze
gezinnen?
·
Heeft de leerling/student een rustige omgeving
om te studeren?
·
Is er voldoende begeleiding?
2. Hoe bovenstaande vragen oplossen?
Per
gemeente kijken naar het aantal kwetsbare gezinnen en de scholengemeenschappen
laptops laten aankopen. Wie geen laptop heeft maar wel genoeg bestaansmiddelen
heeft kan een laptop huren aan de school. Wie niet genoeg bestaansmiddelen
heeft kan via het sociaal huis of OCMW aan een attest komen om gratis een laptop
te ontlenen aan de school. Dit kan zeker een oplossing bieden in tijden van
crisis maar ook tijden de gewone gang van schoollopen.
De
wifi verbinding kunnen we proberen op te lossen door over geheel Vlaanderen,
per gemeente verschillende hotspots aan te brengen. Als er geen crisis is heb
je beperkt toegang, als er een crisis zich voordoet kunnen bepaalde hotspots
open gesteld worden voor sociaal kwetsbare gezinnen met in hoofdzaak de
kinderen n jongeren van deze gezinnen toegang te geven aan het online
leerplatform.
In
tijden van crisis (welke dan ook) is het belangrijk voor een rustige leerplek
te hebben. Al was het dat dit kon op een jeugddienst, school,.... voor vele
jongere en kinderen in hoofdzaak uit een kwetsbaar gezin kan dit echt een
verschil geven.
Ook
begeleiding in en buiten tijden van crisis is van uiterst belang.
Het verleden
In 1888 zien we in Aalst zien we in de
Belgische geschiedenis mensonwaardige omstandigheden binnen in de fabrieken. In
die periode zien we dat Pastoor Daens terug naar zijn geboortestad. Hij ging er
privéles geven aan welgestelde kinderen, maar toch had hij meer aandacht voor
zij die het moeilijkere hadden. Hij kwam mee in opstand tegen de meest
welvarende in de maatschappij. In 1914 ging dan eindelijk de leerplicht in voor
kinderen tussen de 6 en 12 jaar. In11983 – bijna 100 jaar na Daens zijn weerde
keren naar Aalst - werd de leerplicht verlengd tot 18 jaar. We zien dus dat
leren en studeren voor onze maatschappij eigenlijk iets is waar er voor
gevochten is geweest. Door de afschaffing van kinderarbeid, hebben ook zij die
het minder goed hadden kunnen gaan studeren. Maar toch weten we uit de lessen demografische
ontwikkelingen en maatschappelijke veranderingen dat er toch wel een verschil
is
tussen de kwetsbare jongeren/kinderen en zij die welgesteld zijn. Zo beschrijft
een cursus deel dat de onderwijskansen tussen jongens en meisjes wel eens durft
te verschillen maar dit hangt heel hard samen met nog andere factoren binnen in
de school- en huiscontext. De sociale achtergrond speelt hier een duidelijke
rol.
We kunnen dus besluiten dat jongeren en
kinderen uit kwetsbare gezinnen het al altijd moeilijker hebben gehad. Dit
zowel in het verleden als in het heden. Daar moeten niet alleen de kwetsbare groepen
aanwerken maar daar moeten wij, als maatschappij aan werken. Zorgen dat de
kwetsbare gezinnen opgenomen worden in dat wat wij normaal noemen. We moeten
tonen dat we hen (onder)steunen en willen begeleiden naar een voor hen betere
wereld. Laten we de handen in elkaar slaan om te zorgen voor zij die het niet
gemakkelijk hebben om een menswaardig leven te lijden.
Bronnen:
Saerens, Z. (2020). "Ik wens beetje meer
geld om eten te kopen, want het is bijna op": Dylan uit kwetsbaar gezin
getuigt over coronacrisis. Geraadpleegd via: https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2020/05/18/dylan-karrewiet/
Verhaeghe, M. (2020) Demografische
ontwikkelingen en maatschappelijke veranderingen. Cursus sociaal-agogisch werk.
Wikipedia. (2020). Adolf Daens. Geraadpleegd via
https://nl.wikipedia.org/wiki/Adolf_Daens
Wikipedia. (2020). Leerplicht – Geschiedenis.
Geraadpleegd via https://nl.wikipedia.org/wiki/Leerplicht#Geschiedenis